top of page
kurk.jpg
papier

IK Ontwikkel

Sinds 2004  

Hoe logisch zou het zijn als niet een cijfer, toets, methode of systeem, maar het welzijn en de ontwikkeling van ieder mens én van onze wereld centraal staat in scholen en kindcentra? En dat de regie over het leermateriaal in handen is van ons als professionals zelf?

​​

We leerden elkaar kennen op een school voor Ontwikkelingsgericht Onderwijs (OGO) waar we zo'n 15 jaar als leerkrachten samen werkten. In die jaren gingen theorie en praktijk altijd hand in hand en leerden we onderwijs in samenhang ontwerpen, uitvoeren en evalueren. We deden praktijkgericht onderzoek en ontwikkelden veel eigen leermateriaal. Later liepen we in verschillende rollen, functies en scholen steeds vaker op tegen de systeemgerichtheid van onderwijs en opvang. We zagen het systeem voor teveel kinderen en collega's knellen.  

 

Door het het verbinden van wetenschap en praktijk, en met leerkrachten, intern begeleiders, ondersteuners, directeuren, besturen en allerlei Meesters van binnen en buiten, ontdekten we hoe het anders kan. Met de juiste materialen. Van binnenuit. In oktober 2022 richtten we IK Ontwikkel coöperatie U.A. op om bij te dragen aan een transitie van binnenuit: van systeemgericht naar mens- en wereldgericht. De coöperatie ontwikkelt en deelt open leermateriaal en een alternatief leerlingvolgsysteem met portfolio.

 

IK Ontwikkel hebben we opgericht als coöperatie zonder winstoogmerk. Van, voor en door onderwijs en opvang zélf. Hoe we dat het beste doen, bepalen we samen. Met jou. En voor jou. Zodat ieder kind en iedere professional kan ontwikkelen van binnenuit: inclusief, betekenisrijk, in samenhang en op eigen wijze.

Anneleen, Nicole en Carla 

Oprichters IK Ontwikkel coöperatie U.A.

Anneleen, Carla en Nicole

IK Ontwikkel geschiedenis

2004 - 2005

Start met een Rapportfolio

Het verhaal van IK Ontwikkel begint in 2004 op De Wingerd, een ontwikkelingsgerichte (OGO) basisschool in Noord-Brabant. In de onderbouw gebruiken we HOREB als observatie en registratie-instrument. Kinderen krijgen een met zorg geschreven woordelijke rapportage mee naar huis. Toch is niet iedereen tevreden. Collega's in de bovenbouw vinden dat ouders geen realistische verwachtingen hebben van hun kind als het in de bovenbouw komt en ouders zelf zeggen te weinig zicht te hebben op ontwikkeling van hun kind. De bovenbouw gebruikt in die tijd nog een puntenrapportage, maar vindt dat dat niet meer past bij de nieuwe ontwikkelingsgerichte visie van de school.  
 

Als team hebben we behoefte aan een andere vorm van rapportage. Er wordt een ontwikkelteam samengesteld, dat hiermee aan de slag gaat. In dit team zitten collega's uit zowel onder- als bovenbouw, waaronder wijzelf, Anneleen, Carla en Nicole. Onder leiding van OGO expert Trudy Schiferli verdiepen we ons in het werk van onder andere Bert van Oers, Wim Wardekker, Jaqueline Bulterman- Bos en Monique Volman. Na een brede verkenning en in nauw overleg met het hele team komen we tot de conclusie dat er wens en mogelijkheid is voor zowel een rapport als een portfolio. Het wordt een combinatie en we bedenken hiervoor een passende naam: het Rapportfolio

kurk_edited.jpg
2005 - 2009 
Het Rapportfolio: een rapport én een portfolio 

De eerste versie van het Rapportfolio gaat eind 2005 in een mooie map mee naar huis en de reacties van kinderen, ouders én team zijn positief. Het eerste deel van de map bestaat uit een Rapport waar per vakgebied te zien is of een kind iets zélf kan of nog met hulp. Bij het algemeen deel aan het begin van het Rapport is ook een woordelijke rapportage opgenomen. Het Rapport wordt afgesloten met een woordje richting het kind. In het tweede deel van het Rapportfolio komt het kind zelf aan het woord, zie je processen in beeld en bewaart het kind werk waar het trots op is. 

 

In die jaren maken we onder leiding van Nicole en onder andere gevoed door het werk van Gert Biesta, Fred Korthagen en Chiel van der Veen een schrijfwijzer voor het team, waarin er verbinding gelegd wordt tussen het beschreven curriculum en de manier waarop voor de verschillende onderdelen het leren kan worden geëvalueerd. Diverse manieren om actuele ontwikkeling in beeld te krijgen en kinderen verder helpen in hun zone van naaste ontwikkeling zijn centrale thema's. 

 

Het portfolio-deel krijgt steeds verder vorm, onder andere met toevoeging van een leesportfolio en uitbreiding van het deel ‘Dit ben ik’. Op basis van de ervaringen van kinderen, ouders en leerkrachten wordt de map verder aangescherpt en aangevuld.  

kurk.jpg
2009 - 2011 
Doorlopende leerlijnen in beeld

Referentiekader taal en rekenen
In oktober 2009 brengt de commissie Meijerink het referentiekader taal en rekenen uit. Nicole ziet kansen en denkt dat dit kader de gezochte houvast kan bieden om de schotten van het leerstofjaarklassensysteem af te breken die in de praktijk zo beperkend werken bij het realiseren van inclusief en uitdagend onderwijs voor ieder kind. In deze hoogtijdagen van het opbrengstgericht werken, onderzoeken verschillende specialisten uit PO, SBO en SO onder haar leiding eerst de relatie tussen kerndoelen, leerlijnen SLO, leerlijnen voor SBO en SO van het CED en het referentiekader. Nicole bezoekt in die periode verschillende scholen voor speciaal (basis)onderwijs en neemt deel aan netwerken rondom WSNS, waar zij haar gedachtengoed en uitwerkingen aan allerlei mensen voorlegt. Dit leidt tot een eerste versie van een document Doorlopende leerlijnen in beeld. In dit document is de leerstof niet meer verdeeld over leerjaren, maar in stappen van ongeveer een half jaar statistische leeftijd met bij elke stap verschillende doelen. 

Wetenschappelijke bodem

In 2011 participeert Nicole namens het bestuur van Delta-onderwijs in een landelijk innovatieproject in samenwerking met het Instituut voor Toegepaste Sociale wetenschappen (ITS) van de Radboud Universiteit Nijmegen. Doel is het ontwikkelen van een digitale ondersteunende systematiek voor kindcentra (brochure). De werkwijze van basisschool Het Talent (Conexus Nijmegen) en de wetenschappelijke voedingsbodem die bijzonder hoogleraar Ton Mooij biedt, geven waardevolle inzichten en inspiratie om het bestaande Rapportfolio door te ontwikkelen. In die tijd voegen we onder andere een startdocument voor 2,5 en 4-jarigen toe. Ook maakt Nicole het geheel geschikt voor gebruik in kindcentrum De Ontdekking waar zij in die periode leiding aan geeft (2,5 – 12 jaar).

afbeelding-20240602-190858-d710726f (1).jpeg
kurk.jpg
2011 - 2015
Doorontwikkeling Rapportfolio

Om passend onderwijs een kans van slagen te geven, is Nicole ervan overtuigd dat er afscheid genomen moet worden van het leerstofjaarklasdenken. Het idee is dat het document Doorlopende leerlijnen in beeld het team hiervoor de benodigde houvast biedt. Als zij het presenteert geven collega's aan dat het loslaten van het leerstofjaarklassensysteem nog te vroeg komt, maar zij willen het instrument wel gebruiken. Het geeft een fijn houvast bij het ontwerpen, uitvoeren en evalueren van het onderwijs. 

 

In deze jaren bezoekt Nicole onder andere Werkplaats Kees Boeke, een aantal Sterrenscholen, democratisch onderwijs De Ruimte en DOE40, en scholen en kincentra in specifieke wijken in Antwerpen, Brussel en Hamburg. Zij is vooral geïnteresseerd en raakt geïnspireerd in de wijze waarop deze scholen omgaan met inclusie, diversiteit, NT2, brede (culturele) ontwikkeling en het in beeld brengen daarvan. Zij neemt deze kennis en ervaringen mee terug naar Brabant. Gevoed door het werk van onder andere Bert van Oers, Wim Wardekker, Jaqueline Bulterman- Bos, Monique Volman, Luc Stevens en Paul Kirschner ontwikkelt zij het Rapportfolio verder. Hierbij is specifiek aandacht voor uitdagend onderwijs en brede ontwikkeling van ieder kind. Naast een Rapport komt er een Stand van zaken in de mapOok Kunst en Cultuur en Natuur en Milieu Educatie wordt toegevoegd. Het Rapport bestaat dan uit een aantal vaste onderdelen. Per onderdeel kunnen collega's aangeven of een kind het zelf kan of nog met hulp. De beschrijving die erbij hoort biedt het team houvast voor hun handelen.

Historie IK Ontwikkel
Historie IK Ontwikkel
2015 - 2018
Naar een Ontwikkelmap

In 2015 wordt Nicole clusterdirecteur van basisscholen De Achthoek, De Duizendpoot, De Rietgors en De St. Jan. De scholen bewegen van systeemgericht naar mens- en wereldgericht onderwijs en dit zorgt ervoor dat bij het team van De St. Jan al snel de behoefte ontstaat voor een alternatief voor hun puntenrapportage. Op basis van hun nieuwe visie en missie zoekt dit team naar een manier om ontwikkeling in beeld te brengen in acht doorlopende jaren ten opzichte van de doelen van het onderwijs, waarbij groei van het kind ten opzichte van zichzelf centraal staat. Zonder kinderen met elkaar te vergelijken. In de onderbouw gebruiken de collega's KIJK en de vraag is of er zo'n soort instrument voor de hele schoolperiode bestaat. 

 

Deze vraag stellen we aan alle bekende uitgevers, maar we vinden geen instrument waar de groei van een kind gedurende de hele basisschoolperiode ten opzichte van het curriculum als continu proces in beeld gebracht kan worden. Daarom ontwikkelt Nicole dit met collega's zelf. Daarbij sluit ook het team van De Achthoek aan. Zij gebruiken het eerder ontwikkelde Rapportfolio als start. Collega's laten zich voeden door theorie over formatief evalueren van Rene Kneyber en Dominique Sluijsmans, het werk van John Hattie en Helen Timperley, de SDT van Deci en Ryan, Riksen-Walraven, de uitgave Kansrijke combinatiegroepen, en verschillende bronnen-, en doelenboeken uit Montessori-, Dalton- OGO-, EGO- en Jenaplanonderwijs. Zij experimenteren en onderzoeken hoe zij het Rapportfolio kunnen doorontwikkelen, zodat het past bij de visie van hun scholen. 

 

Van verticaal naar horizontaal groeien

Deze teams maken ook gebruik van het document Doorlopende leerlijnen in beeld en merken dat dit hen helpt om los te komen van het leerstofjaarklassensysteem, en de vergelijking van kinderen met elkaar op basis van een groepsgemiddelde. Het lukt op deze manier om kinderen niet vast te zetten in niveaus, niet in te delen in hoger en lager en niet als doel te hebben om hen omhoog te laten klimmen in een grafiek. In plaats daarvan zetten kinderen steeds een stapje verder in hun ontwikkeling. Collega's omarmen het idee dat kinderen niet verticaal, maar horizontaal ontwikkelen. Het betekent een andere manier van kijken naar ontwikkeling die meteen ook leidt tot een andere manier van handelen en inrichten van onderwijs. Het lukt op deze manier om boven de methode te staan. Collega's ervaren dat ze weer zelf aan zet zijn. Dit is een belangrijke ontdekking die we meenemen vervolg.

 

Van Rapportfolio naar Ontwikkelmap

Het Rapport passen we aan en krijgt de naam Stand van zaken. Je ziet hierin waar het kind staat in zijn ontwikkeling (actuele ontwikkeling) en wat de verwachting is van kind, ouder en leerkracht na een bepaalde periode. Ook is er ruimte om aan te geven hoe zowel thuis als school deze ontwikkeling gaat ondersteunen. Het Rapportfolio krijgt een nieuwe indeling en een andere naam en heet dan: Ontwikkelmap.  

Bonk.jpg
2018 - 2020
Naar een Kind Ontwikkel Plan 

Het proces komt weer in een volgende fase als van collega's de vraag komt of de systematiek nog meer ondersteunend kan worden aan de praktische uitvoerbaarheid van passend onderwijs. Zowel het team van De Achthoek als het team van De St. Jan streeft naar inclusief onderwijs met voor ieder kind een eigen leerroute, maar zij willen niet dat het individueel onderwijs wordt. Niet dat kinderen in hun eentje losse doelen aftikken, maar de bedoeling is mens- en wereldgericht onderwijs in samenhang met de groep als leefleergemeenschap. Dat kinderen van en met elkaar leven, leren en ontwikkelen en dan op zo'n manier dat er voor ieder kind te leren valt. Maar hoe doe je dat, zodat het ook nog haalbaar is? Met deze vraag gaat een nieuw samengesteld ontwikkelteam onder leiding van Nicole aan de slag. Inspiratie vinden zij met name binnen de pedagogiek en het Ontwikkelingsgericht Onderwijs (OGO) en het Jenaplan onderwijs. Collega's verbinden doelen in domeinen en thema's. Ook ontwerpen zij samen betekenisrijke activiteiten in samenhang, waarin ieder kind mee kan doen en waar voor ieder kind valt te leren. Het inrichten van een rijke leefleeromgeving blijkt dan een belangrijk Terrein van invloed. Op het terrein van organisatie wordt gekozen voor verschillende vormen van co-teaching. 
 

Plan op maat

Omdat maatwerk steeds meer de standaard wordt in de clusterscholen, komt er behoefte aan een plan op maat voor ieder kind, waarin actuele ontwikkeling en behoeften beschreven staan. Liefst zonder dat dit leidt tot meer administratie. Collega's hebben de wens voor een praktisch instrument wat hen echt helpt om actualiteit en behoeften van ieder kind eenvoudig in beeld te krijgen. Nicole vindt inspiratie bij onder andere Agora, Mondomijn en Wittering.nl die zij in het kader van œ Expeditie Leiderschap dat jaar bezoekt en zo ontstaat een eerste versie van zo'n plan op maat voor rekenen en taal met hierin ook de behoeften van het kind. In dit Kind Ontwikkel Plan (KOP)  is te zien waar een kind zich op de leerlijn bevindt en wat het nodig heeft om naar een volgende stap in ontwikkeling te gaan. Het KOP vervangt vanaf dat moment de eerdere Stand van zaken.

 

Kwaliteitsteam

Carla werkt in die tijd als intern ondersteuner op St. Jan. Zij stelt in samenwerking met het team van De Achthoek een bovenschools kwaliteitsteam samen met daarin twee intern begeleiders, twee leerkrachten, een directeur, een psycholoog en een orthopedagoog. In een aantal werkbijeenkomsten beschrijven zij behoeften voor ieder IK Ontwikkelgebied. Dit team onderzoekt in samenwerking met Nicole ook hoe je kwaliteit in kaart kunt brengen en je kunt verantwoorden zonder gebruik van gestandaardiseerde toetsen op leerling- groeps- en schoolniveau ten opzichte van de wettelijke kaders van het onderwijs. Zij ontwikkelen stap voor stap een eigen intern onderzoek kwaliteit, waarin hun bevindingen een plaats krijgen. In dit onderzoek zie je ook welk percentage kinderen voldoet aan het wettelijk referentiekader in de volle breedte.  

Vakmanschap centraal

De ontwikkelde systematiek helpt de teams om niet een methode, maar eigen vakmanschap centraal te zetten. Ontwikkelteams voor stevige basis, Wereldwijs, taal en rekenen worden samengesteld, waarbij leerkrachten samen werken om actuele wetenschappelijke inzichten te verbinden met de eigen praktijk. Er wordt stevig ingezet op vakmanschap van binnenuit en kwaliteit wordt voor ieder ontwikkelgebied geborgd en beschreven inrichting, organisatie en in het handelen van professionals in een kwaliteitskaart voor de school: Zo doen wij dat! 

Klankgroepgroep

In deze periode komt er ook een klankbordgroep voor ouders. Deze groep komt in verschillende fasen bij elkaar rondom vragen als: Wat vind je als ouder belangrijk om te weten van je kind? Is dit de informatie waar je als ouder wat aan hebt? Hoe krijgen we behoeften in beeld en welke rol past daarbij als ouder? Hebben ouders een passend beeld van hun kind na het bekijken van het instrument? De bevindingen van de klankbordgroep worden steeds meegenomen om het instrument verder te ontwikkelen en aan te scherpen. 

Kind Ontwikkel Plan Taal 2 - Historie IK Ontwikkel
Kind Ontwikkel Plan Taal - Historie IK Ontwikkel
Kind Ontwikkel Plan Taal 3 - Historie IK Ontwikkel
kurk.jpg
2020 - 2021
Verrassend anders 

In 2020 sluit OBS De Duizendpoot als derde school uit het cluster aan. Eerder is dit team in zee gegaan met een aanbieder van een digitale rapportage in combinatie met een portfolio. Ondanks dat de omgeving voor een groot deel zelf ingericht kan worden, blijkt het na een aantal jaren investeren toch niet aan de wensen te voldoen. Ouders en teamleden zijn niet tevreden. Ouders vinden het geheel te onoverzichtelijk en zeggen onvoldoende zicht te hebben op wat hun kind kan en waar het staat in ontwikkeling. Leerkrachten vinden met name dat het werk wat ze erin stoppen niet in verhouding staan tot wat het hen brengt. 

Pilot

Na kennismaking met het Kind Ontwikkel Plan (KOP) gaat een aantal leerkrachten, kinderen en ouders onder leiding van Nicole een pilot te draaien. Het team is na de pilot enthousiast en besluit te gaan werken met een aangepaste versie van een ontwikkelmap en ontwikkelplan. De ervaringen van deze collega's, kinderen en ouders gebruikt Nicole om nog een aantal verbeteringen door te voeren. Zo voegt zij onder andere de drieslag Leerling – Prof – Meester toe, waarmee verdieping van de stof en de mate van beheersing van een stap kan worden geduid. 

kurk.jpg

Thuisonderwijs

Tijdens de Coronaperiode ervaren leerkrachten het werken met het KOP en bijbehorende overzichten met doelen (Wat kun jij al wél en wat valt er nog te leren?) als enorm voordeel. Het blijkt nu dat niet alleen leerkrachten, maar ook kinderen goed zicht hebben op wat geleerd kan en moet worden. Voor leerkrachten is het vrij eenvoudig om het thuisonderwijs af te stemmen op actualiteit en behoeften van ieder kind. Er ontstaat deze periode nog meer behoefte aan materiaal gekoppeld aan doelen, zonder de norm (en taal) van een leerjaar. Het cluster van scholen verdeelt daarom de taken en gaat aan de slag om bij de verschillende doelen instructiefilmpjes, materialen, werkbladen en activiteiten te maken, verzamelen, ordenen en delen.

Verrassend anders

Het gedachtengoed achter de systematiek blijkt opvallend eenvoudig te begrijpen voor zowel kinderen, ouders als professionals. Maar tegelijk is heel duidelijk dat het echt nodig is om iedereen goed en regelmatig te blijven meenemen in het gedachtengoed en de werkwijze, omdat het een wezenlijk andere manier van kijken vraagt dan men gewend is. Verrassend anders. 

IK Ontwikkel.jpg
kurk.jpg
2021 - 2022
... naar IK Ontwikkel  

In ons land klinkt steeds meer kritiek op het gestandaardiseerde, vergelijkende toetssyteem. Kinderen, ouders en professionals ervaren een groeiende toets- en regeldruk en onderwijs lijkt steeds vaker de speelbal te worden van een samenleving in zwaar weer. De vraag naar een alternatief leerlingvolgsysteem groeit. 

 

In de zomer van 2021 gaat Nicole uit loondienst en ontwikkelt de systematiek door, zodat deze gedeeld kan worden. World of Mundus neemt de vormgeving voor zijn rekening en Vincent van More Quality & Quantity B.V. zet als technisch ontwikkelaar de papieren systematiek om naar een digitaal instrument: IK Ontwikkel app 

kurk.jpg

In de app kan onder andere voor ieder kind en voor ieder IK Ontwikkelgebied een plan op maat worden gemaakt vanuit behoefte. In het voorjaar van 2022 is het zover: de app kan technisch getest worden. De beste plek om dit te doen is De St Jan, aangezien deze school dan al heel wat jaren werkt met de papieren versie. Carla leidt het technisch proces met collega's en ouders in de praktijk en Anneleen is inhoudelijk betrokken als Meester wereldwijs taalonderwijs.

 

In diezelfde periode vullen Anneleen, Carla en Nicole de IK Ontwikkel borden met materialen die in de loop der jaren van binnenuit en in samenwerking met tientallen professionals van verschillende scholen en kritische experts van buiten zijn ontwikkeld. Binnen een aantal maanden is de online omgeving gevuld met open leermateriaal om in iedere school verantwoord, onderbouwd en op eigen wijze mens- en wereldgericht onderwijs te kunnen ontwerpen, uitvoeren en evalueren. Op 25 februari 2022 gaat de website officieel de lucht in. 

 

Vlak voor de zomer van 2022 is de eerste online Meesterklas en wordt het verhaal van IK Ontwikkel gedeeld met geïnteresseerde leerkrachten, intern begeleiders en directeuren. 

2022 - 2023
IK Ontwikkel... verrassend anders!

We vragen verschillende taalexperts uit het hele land om advies en kritische feedback op de omgeving voor Wereldwijs en taal. Er is veel enthousiasme en we verwerken de op- en aanmerkingen. In het schooljaar wat volgt leren de eerste scholen hoe zij zelf onderwijs kunnen ontwerpen met IK Ontwikkel. In een aantal bijeenkomsten leren zij zich het gedachtengoed kennen en maken zij de materialen op maat voor hun eigen school. 

Oprichting

Ondertussen wordt alles juridisch in orde gemaakt, zodat IK Ontwikkel app betrouwbaar is en door scholen veilig en verantwoord gebruikt kan worden. In samenwerking met een jurist en verschillende adviseurs maken we gebruiksvoorwaarden, contracten en AVG-afspraken. Als rechtsvorm kiezen we voor een coöperatie met een maatschappelijke missie. Het idee is dat het een coöperatie wordt van, voor en door onderwijs en opvang zélf. In oktober 2022 wordt IK Ontwikkel coöperatie U.A. opgericht. Het alternatief LVS - de ondersteunende Leerling Ontwikkel Systematiek - is dan klaar voor 4 - 13 jaar. 

Boek als onderlegger

In november 2022 komt het boek Onderwijs van binnenuit uit. Nicole beschrijft hierin onder andere het gedachtegoed achter IK Ontwikkel. Ook schrijft zij uitgebreid over de manier van kijken (Rode bril) en handelen (ABC) die zo kenmerkend zijn voor IK Ontwikkel.

Doorgaande lijnen 0-13 jaar

In maart 2023 komt een verzoek van een kindcentrum van een stichting in Heerhugowaard voor doorgaande lijnen 0-6 jaar. Onder leiding van Carla en Anneleen starten we een ontwikkelteam, waarin een aantal medewerkers van het betreffende kindcentrum meedoet en waarbij onder andere ook José Bleij, Brenda Best de Jonge en Samantha Huijsveld als specialisten jonge kind aansluiten. Er wordt hard gewerkt en vanaf augustus 2023 kan IK Ontwikkel gebruikt worden in het hele kindcentrum.  

Burgerschap 

Onder leiding van Anneleen en met behulp van de door SLO uitgewerkte leerdoelenkaarten voegen we in de zomer van 2023 ook een compleet pakket voor burgerschapsonderwijs toe, zodat scholen en kindcentra vanuit de aangescherpte wettelijke opdracht onderbouwd en verantwoord aan de slag kunnen en zich kunnen verantwoorden.

IK Ontwikkel.jpg

De nieuwe concept kerndoelen voor taal en rekenen verschijnen en Anneleen en Carla organiseren verschillende bijeenkomsten met Meesters van binnen en buiten om erin te duiken. Zij concluderen dat deze nieuwe conceptkerndoelen uit zichzelf al meer in lijn zijn met het gedachtengoed achter IK Ontwikkel en meer ondersteunend aan mens- en wereldgericht onderwijs: logischer geordend, concreet, samenhangend en betekenisrijk.

Metamorfose

Eind 2023 krijgt de website een metamorfose: nieuwe vormgeving, meer informatie, doorkijkjes en handige linkjes. In plaats van kernactiviteiten wordt overal gekozen voor IK Ontwikkelgebieden (stevige basis, taal, rekenen, Wereldwijs, bewegen). 

Dromen voor de toekomst

De droom is om met scholen (VO - MBO) van binnenuit verder te ontwikkelen tot een complete systematiek voor 0-18 jaar. Dat centrale examens kunnen worden vervangen door maatwerkdiploma's, gebaseerd op het Europees Referentie Kader. Als dát lukt, zou dat het afscheid kunnen betekenen van niveau-indelingen en het hoger-lager-denken in het onderwijs en lijkt de weg vrij voor een nieuw normaal. Niet systeemgericht, maar mens- en wereldgericht.

2023 - 2024
IK Ontwikkel... continu🌱
kurk.jpg
Logo IK Ontwikkel

Dankbaar

IK Ontwikkel is, omdat wij zijn. We geloven in de kracht van samen en willen iedereen die in al die jaren op een of andere manier heeft bijgedragen bedanken. Fijn als je aangehaakt blijft. IK Ontwikkel continu. Voor jou én met jou.

Heb je een herinnering of materiaal dat bijdraagt aan het levensverhaal van IK Ontwikkel en wil je dit delen, mail dan naar: IKOntwikkel@van-binnenuit.com 

bottom of page